Podróż sentymentalna

W tym roku Tatry pokazały mi, że pewne rzeczy są takie, jak są, czy je rozumiem, czy nie. Heraklit sformułował pojęcie – enantiodromia: wszystko prędzej, czy później przechodzi w swoje przeciwieństwo. Z żywego rodzi się martwe, z martwego żywe, z młodego rodzi się stare, a ze starego młode, z przytomnego rodzi się śpiące, a ze śpiącego przytomne. Enantiodromia to coś w rodzaju mety, na której wszystkie przeciwieństwa, sprzeczności są etapami tego samego procesu. Człowiek oszołomiony miastem, pracą, projektami, zadaniami powinien – chociaż raz na kwartał – wyruszyć w góry, żeby nieco osłabła w nim motywacja do panowania nad otoczeniem, dominowania nad rzeczywistością i podporządkowywania jej własnym potrzebom. W górach można poczuć, że życie to nie nowy projekt, parametryzacja, hierarchizacja, ściganie się i udawanie, że zajmujemy się rzeczami ważnymi… Góry uczą uważności, odpowiedzialności i dają spokój.

Ja gór unikałam ponad dziesięć lat… Ale nie dlatego, że uważałam, że nie mam czasu i muszę działać i zwiększać PKB. Bałam się poczucia własnej bezradności w zderzeniu z moimi marzeniami, których ogromna część ulokowana była w Tatrach (pisałam o tym). W te wakacje Tatry również nie wchodziły w grę. Ale któregoś wieczoru moja Córa poprosiła, żebym pokazała jej zdjęcia ze swoich wakacji i gdy wdrapałam się na drabinkę, aby zdjąć albumy upchnięte na najwyższej półce szafy, to nie mogłam już oderwać wzroku od tych okładek, które kryły zdjęcia z moich wypraw w góry. Stałam, jak zaklęta. Jeśli ktoś czytał „Śmierć w Wenecji” Thomasa Manna i pamięta Gustava von Aschenbacha, którego widok rudowłosego mężczyzny, który stał wsparty o kij podróżny przed budynkiem cerkwi, skłonił do podróży to… zrozumie mnie… Widok starych, obdrapanych okładek albumów wywołał we mnie burzę emocji. Targało mną od prawej do lewej – od chcę, muszę do nie chcę, nie poradzę sobie, od potrzebuję tego do – to jest bez sensu… Ale wreszcie moja Córka zdecydowała, że ona też chce chodzić z plecakiem po górach i też chce zobaczyć Smreczyński Staw, Giewont, Zawrat, Smoczą Jamę, Jaskinię Mylną… I pojechałam. Na krótko co prawda, ponieważ głównym planem na wakacje były Węgry (o tym więcej tu), ale to były cztery cudowne dni. Byłam, jak nowo narodzona. Dawno już nie miałam tyle siły, energii. Przypominanie sobie ścieżek, szlaków… to była wielka radość, szczególnie, że pewne rzeczy okazują się tak piękne i zapierające dech w piersiach, jak dziesięć, czy nawet piętnaście lat temu! Zrobić zdjęcie własnej Córce tam, gdzie kilkanaście lat temu chodziłam ja – to jest bezcenne doświadczenie. Patrzeć, jak się uśmiecha i przystaje w miejscach, gdzie ja się zatrzymywałam – miód na moje serce. Może kiedyś ona będzie chodzić po górach z plecakiem i zawędruje tam, gdzie ja miałam plany, ale się nie udało.

Wąwóz Kraków

Jedynym kłopotem było to, że pamiętałam większość tras z punktu widzenia osiemnastolatki, o – no bądźmy szczerzy – dość długich nogach (na pewno dłuższych niż nóżki 5-latki). Wąwóz Kraków w deszczu dla Jasi to był teren dość trudny. Obiecałam jej Smoczą Jamę. Przed Smoczą Jamą nawet się nie zawahałam. Wchodzimy? Wchodzimy! Jasia dzielnie pokonała drabinkę, przy łańcuchach było już nieco gorzej, tym bardziej, że padał deszcz, ale… dała radę! Zeskoczyła z ostatniej skały na w miarę stabilny grunt, uśmiechnęła się od ucha do ucha i powiedziała z prawdziwą radością: zostałam taternikiem!

Smocza Jama, Wąwóz Kraków

Góry nadal są stateczne, niewzruszone i konieczne trzeba po nich chodzić! W przyszłym roku też pojadę. Małymi kroczkami wrócę tam znowu.

Tylko ludzie już nie ci sami… Pamiętam, że na szlaku ludzie się uśmiechali do siebie, pozdrawiali, dodawali sobie otuchy – już nie dużo zostało! A teraz część osób idzie, jak zombi, przepycha się do toalety w schronisku i ma pretensje, że obtarłaś butem jego / jej spodnie. W schronisku na Hali Kondratowej czekałam grzecznie z Córką do toalety. Nagle Córa zaczęła zgłaszać, że „już nie wytrzyma”. Pani – gdzieś piąta w kolejce – mówi, że możemy wejść przed nią… Pan, który był przed Panią po kilku sekundach się zreflektował i uznał, że też w sumie to możemy wejść przez nim… Ale trzy pierwsze niewiasty w wieku tak, gdzieś po 20. twardo stały w kolejce, udając, że nie widzą i nie słyszą, co się dzieje. Poszłyśmy, więc z Córką… za schronisko…Gdy ja chodziłam po górach ludzie się ze sobą zaprzyjaźniali, łączyli w grupy i chodzili dalej razem. Teraz to nie jest raczej częsta praktyka. Szkoda.

Ale ten wyjazd był mi potrzebny. Dotarł do mnie mocno tekst jednej z piosenek (której nauczyłam moją Córkę): góry to ludzie, którzy je niosą w plecaku, ludzie są jak góry, które noszą w sobie… No więc noszę w sobie te moje góry, mam jeszcze kilka tras do przejścia i parę przejść do odbycia. Mam też w życiu paru ludzi, którzy chcą chodzić po tych moich górach – dosłownie i metaforycznie. I to jest piękne.